Demografiyada kogorta deb bitta vaqt davrida (odatda kalendar yilida) ushbu guruhdagi demografik jarayonlarga ta’sir ko‘rsatadigan voqea-hodisa ro‘y berish allomati bo‘yicha shakllantirilgan shaxslar guruhiga aytiladi. Kogortalarda demografik tahlil kogorta mavjud bo‘lgan davr uzunligiga, ya’ni u yuzaga kelgan yoki shakllantirilgan paytdan to kuzatuv paytigacha bo‘lgan davrga bog‘langan holda u yoki bu hodisalarning ro‘y berishini kuzatishga borib taqaladi. Kogortada demografik jarayon qizg‘inligi odatiy o‘lchami uning mavjudlik vaqtiga bog‘liq bo‘lgan demografik voqea-hodisa ro‘y berish ehtimoli hisoblanadi. O‘z-o‘zidan tushunarliki, tadqiqotchi (yoki tadqiqotchilar jamoasi) kogorta bilan u mavjud bo‘lgan butun davr mobaynida yashagan, uni qiziqtiradigan u yoki bu hodisalarni kuzatib va qayd qilib boradigan vaziyat bo‘ylama tahlilni ideal amalga oshirish bo‘lgan bo‘lardi. Biroq aniqki, aksariyat hollarda buni amalga oshirib bo‘lmaydi. Axir, aytaylik, avlodning mavjud bo‘lish davomiyligi istalgan holatda ham demografning individual hayot doirasidan chiqadi, u o‘rganayotgan avloddan oldin aynan demografning o‘lib ketishi ehtimoli yuqori. Buning ustiga, ushbu holatda shunchalik uzoq kutishga to‘g‘ri kelgan bo‘lardiki, olingan ma’lumotlar o‘z dolzarbligini yo‘qotgan bo‘lardi. Shu sababli, real voqelikda hech kim bunday yo‘l tutmaydi. Bo‘ylama tahlil sof hujjatli vosita hisoblanadi, uning uchun axborot hujjatlardan olinadi (statistik ma’lumotlar, oldingi tadqiqot natijalari va h.k.). Axborot bevosita respondentlardan ham olinishi mumkin bo‘lib, bunda ulardan (aholini ro‘yxatga olish yoki maxsus tadqiqotlar davomida) ularning hayotida ro‘y bergan demografik voqea-hodisalar haqida, ular ro‘y bergan joy va yosh haqida so‘raladi. Istalgan holatda ham kogorta (bo‘ylama) tahlil demografik jarayonlar tendensiyalarini yaxshiroq tushunishga imkon beradigan demografiyaning muhim metodologik vositasi hisoblanadi. Kogorta tahlilida o‘rganilayotgan hodisaning natijalovchi ko‘rsatkichiga katta e’tibor qaratiladi. Xususan, tug‘ilish ko‘rsatkichlari kogorta tahlilida quyidagi ko‘rsatkichlar hisoblab chiqiladi: ayol tomonidan belgilangan yoshda yoki reproduktiv davr oxiriga kelib tug‘ilgan bolalar o‘rtacha soni (tamom bo‘lgan tug‘ilishlar soni); u yoki bu navbatdagi bolani tug‘ish o‘rtacha yoshi; navbatdagi bolani tug‘ish ehtimoli va h.k. Nikoh ko‘rsatkichlarini o‘rganishda quyidagi ko‘rsatkichlar muhim rol o‘ynaydi: belgilangan yoshda turmush qurganlar ulushi; yakuniy nikohsizlik ulushi; inson butun umri davomida turmush quradigan nikohlar o‘rtacha soni; turmush qurish o‘rtacha yoshi va h.k.

Demografiyada kogorta deb bitta vaqt davrida (odatda kalendar yilida) ushbu guruhdagi demografik jarayonlarga ta’sir ko‘rsatadigan voqea-hodisa ro‘y berish allomati bo‘yicha shakllantirilgan shaxslar guruhiga aytiladi. Kogortalarda demografik tahlil kogorta mavjud bo‘lgan davr uzunligiga, ya’ni u yuzaga kelgan yoki shakllantirilgan paytdan to kuzatuv paytigacha bo‘lgan davrga bog‘langan holda u yoki bu hodisalarning ro‘y berishini kuzatishga borib taqaladi. Kogortada demografik jarayon qizg‘inligi odatiy o‘lchami uning mavjudlik vaqtiga bog‘liq bo‘lgan demografik voqea-hodisa ro‘y berish ehtimoli hisoblanadi. O‘z-o‘zidan tushunarliki, tadqiqotchi (yoki tadqiqotchilar jamoasi) kogorta bilan u mavjud bo‘lgan butun davr mobaynida yashagan, uni qiziqtiradigan u yoki bu hodisalarni kuzatib va qayd qilib boradigan vaziyat bo‘ylama tahlilni ideal amalga oshirish bo‘lgan bo‘lardi. Biroq aniqki, aksariyat hollarda buni amalga oshirib bo‘lmaydi. Axir, aytaylik, avlodning mavjud bo‘lish davomiyligi istalgan holatda ham demografning individual hayot doirasidan chiqadi, u o‘rganayotgan avloddan oldin aynan demografning o‘lib ketishi ehtimoli yuqori. Buning ustiga, ushbu holatda shunchalik uzoq kutishga to‘g‘ri kelgan bo‘lardiki, olingan ma’lumotlar o‘z dolzarbligini yo‘qotgan bo‘lardi. Shu sababli, real voqelikda hech kim bunday yo‘l tutmaydi. Bo‘ylama tahlil sof hujjatli vosita hisoblanadi, uning uchun axborot hujjatlardan olinadi (statistik ma’lumotlar, oldingi tadqiqot natijalari va h.k.). Axborot bevosita respondentlardan ham olinishi mumkin bo‘lib, bunda ulardan (aholini ro‘yxatga olish yoki maxsus tadqiqotlar davomida) ularning hayotida ro‘y bergan demografik voqea-hodisalar haqida, ular ro‘y bergan joy va yosh haqida so‘raladi. Istalgan holatda ham kogorta (bo‘ylama) tahlil demografik jarayonlar tendensiyalarini yaxshiroq tushunishga imkon beradigan demografiyaning muhim metodologik vositasi hisoblanadi. Kogorta tahlilida o‘rganilayotgan hodisaning natijalovchi ko‘rsatkichiga katta e’tibor qaratiladi. Xususan, tug‘ilish ko‘rsatkichlari kogorta tahlilida quyidagi ko‘rsatkichlar hisoblab chiqiladi: ayol tomonidan belgilangan yoshda yoki reproduktiv davr oxiriga kelib tug‘ilgan bolalar o‘rtacha soni (tamom bo‘lgan tug‘ilishlar soni); u yoki bu navbatdagi bolani tug‘ish o‘rtacha yoshi; navbatdagi bolani tug‘ish ehtimoli va h.k. Nikoh ko‘rsatkichlarini o‘rganishda quyidagi ko‘rsatkichlar muhim rol o‘ynaydi: belgilangan yoshda turmush qurganlar ulushi; yakuniy nikohsizlik ulushi; inson butun umri davomida turmush quradigan nikohlar o‘rtacha soni; turmush qurish o‘rtacha yoshi va h.k.

Demografiyada kogorta deb bitta vaqt davrida (odatda kalendar yilida) ushbu guruhdagi demografik jarayonlarga ta’sir ko‘rsatadigan voqea-hodisa ro‘y berish allomati bo‘yicha shakllantirilgan shaxslar guruhiga aytiladi. Kogortalarda demografik tahlil kogorta mavjud bo‘lgan davr uzunligiga, ya’ni u yuzaga kelgan yoki shakllantirilgan paytdan to kuzatuv paytigacha bo‘lgan davrga bog‘langan holda u yoki bu hodisalarning ro‘y berishini kuzatishga borib taqaladi. Kogortada demografik jarayon qizg‘inligi odatiy o‘lchami uning mavjudlik vaqtiga bog‘liq bo‘lgan demografik voqea-hodisa ro‘y berish ehtimoli hisoblanadi. O‘z-o‘zidan tushunarliki, tadqiqotchi (yoki tadqiqotchilar jamoasi) kogorta bilan u mavjud bo‘lgan butun davr mobaynida yashagan, uni qiziqtiradigan u yoki bu hodisalarni kuzatib va qayd qilib boradigan vaziyat bo‘ylama tahlilni ideal amalga oshirish bo‘lgan bo‘lardi. Biroq aniqki, aksariyat hollarda buni amalga oshirib bo‘lmaydi. Axir, aytaylik, avlodning mavjud bo‘lish davomiyligi istalgan holatda ham demografning individual hayot doirasidan chiqadi, u o‘rganayotgan avloddan oldin aynan demografning o‘lib ketishi ehtimoli yuqori. Buning ustiga, ushbu holatda shunchalik uzoq kutishga to‘g‘ri kelgan bo‘lardiki, olingan ma’lumotlar o‘z dolzarbligini yo‘qotgan bo‘lardi. Shu sababli, real voqelikda hech kim bunday yo‘l tutmaydi. Bo‘ylama tahlil sof hujjatli vosita hisoblanadi, uning uchun axborot hujjatlardan olinadi (statistik ma’lumotlar, oldingi tadqiqot natijalari va h.k.). Axborot bevosita respondentlardan ham olinishi mumkin bo‘lib, bunda ulardan (aholini ro‘yxatga olish yoki maxsus tadqiqotlar davomida) ularning hayotida ro‘y bergan demografik voqea-hodisalar haqida, ular ro‘y bergan joy va yosh haqida so‘raladi. Istalgan holatda ham kogorta (bo‘ylama) tahlil demografik jarayonlar tendensiyalarini yaxshiroq tushunishga imkon beradigan demografiyaning muhim metodologik vositasi hisoblanadi. Kogorta tahlilida o‘rganilayotgan hodisaning natijalovchi ko‘rsatkichiga katta e’tibor qaratiladi. Xususan, tug‘ilish ko‘rsatkichlari kogorta tahlilida quyidagi ko‘rsatkichlar hisoblab chiqiladi: ayol tomonidan belgilangan yoshda yoki reproduktiv davr oxiriga kelib tug‘ilgan bolalar o‘rtacha soni (tamom bo‘lgan tug‘ilishlar soni); u yoki bu navbatdagi bolani tug‘ish o‘rtacha yoshi; navbatdagi bolani tug‘ish ehtimoli va h.k. Nikoh ko‘rsatkichlarini o‘rganishda quyidagi ko‘rsatkichlar muhim rol o‘ynaydi: belgilangan yoshda turmush qurganlar ulushi; yakuniy nikohsizlik ulushi; inson butun umri davomida turmush quradigan nikohlar o‘rtacha soni; turmush qurish o‘rtacha yoshi va h.k.